Phim ‘Barbie’ của Warner Bros bị cấm chiếu ở Việt Nam vì có đường lưỡi bò

Việt Nam đã thể hiện lập trường cứng rắn khi cấm chiếu bộ phim “Barbie” của Warner Bros do một cảnh gây tranh cãi trong bộ phim mô tả yêu sách đơn phương của Trung Quốc đối với chủ quyền lãnh thổ ở Biển Đông. “Đường lưỡi bò” được Trung Quốc sử dụng để khẳng định chủ quyền của mình đối với phần lớn khu vực biển đông, đã gây ra những bất đồng rất lớn đối với nhiều quốc gia đặc biệt là với Việt Nam. 

Tranh chấp Biển Đông

Biển Đông là một tuyến đường thủy quan trọng giáp với một số quốc gia, bao gồm Trung Quốc, Việt Nam, Philippines, Malaysia và Brunei. Khu vực này rất giàu tài nguyên thiên nhiên và có tầm quan trọng chiến lược đối với thương mại toàn cầu. Tuy nhiên, các yêu sách lãnh thổ chồng lấn đã dẫn đến tranh chấp và căng thẳng kéo dài trong khu vực.

Yêu sách “Đường lưỡi bò” của Trung Quốc

Trung tâm của tranh chấp Biển Đông là “Đường lưỡi bò” của Trung Quốc, xuất hiện trên các bản đồ của Trung Quốc để khẳng định yêu sách lãnh thổ của mình đối với vùng biển rộng lớn. Đường lưỡi bò bao quanh phần lớn vùng biển, trong đó có các khu vực mà Việt Nam coi là thềm lục địa của mình. Yêu sách này không chỉ chồng lấn với yêu sách lãnh thổ của Việt Nam mà còn xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế của các quốc gia Đông Nam Á khác.

Phán quyết năm 2016 của The Hague

Tính hợp lệ của yêu sách “Đường lưỡi bò” của Trung Quốc đã được đưa ra trước Tòa án Trọng tài Thường trực ở The Hague vào năm 2016, sau khi Philippines thách thức yêu sách biển rộng của Trung Quốc. Tòa án đã ra phán quyết chống lại Trung Quốc, tuyên bố rằng yêu sách “đường lưỡi bò” thiếu cơ sở pháp lý để có hiệu lực đồng thời không trao cho Trung Quốc các quyền sở hữu lãnh thổ trong vùng biển. Tuy nhiên, Trung Quốc từ chối chấp nhận phán quyết, dẫn đến căng thẳng hơn nữa trong khu vực.

Điện ảnh trở thành công cụ chính trị

Phản ứng của Việt Nam đối với bộ phim “Barbie” của Warner Bros không phải là trường hợp cá biệt. Việt Nam trước đây cũng từng cấm các bộ phim khác mô tả “đường lưỡi bò” gây tranh cãi của Trung Quốc. Chẳng hạn, năm 2019, phim hoạt hình Abominable của DreamWorks bị rút khỏi rạp Việt Nam thì năm ngoái, phim hành động Uncharted của Sony cũng chịu chung số phận. Năm 2021, Netflix cũng loại bỏ bộ phim gián điệp Úc “Pine Gap” khỏi danh mục tiếng Việt.

Lệnh cấm gần đây đối với bộ phim “Barbie” có sự tham gia của Margot Robbie và Ryan Gosling, đánh dấu sự bổ sung mới nhất cho danh sách phim không vượt qua vòng kiểm duyệt của Việt Nam vì có “đường lưỡi bò”. Ban đầu, bộ phim dự kiến phát hành tại Việt Nam cùng ngày với Hoa Kỳ nhưng bộ phim đã bị Cục Điện ảnh, cơ quan chính phủ chịu trách nhiệm cấp phép và kiểm duyệt phim nước ngoài tại Việt Nam, từ chối cấp phép.

Ý nghĩa của lệnh cấm

Quyết định cấm “Barbie” của Việt Nam nhấn mạnh mức độ nghiêm trọng của tranh chấp Biển Đông và thể hiện cam kết bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ của mình. Lệnh cấm đóng vai trò như một thông điệp mạnh mẽ đối với cả khán giả trong nước và cộng đồng quốc tế, cho thấy Việt Nam từ chối xác nhận bất kỳ đại diện nào ủng hộ các yêu sách tranh chấp của Trung Quốc trong khu vực.

Cho đến thời điểm viết bài này, Warner Bros vẫn chưa phản hồi về lệnh cấm của Việt Nam. Vẫn còn phải xem Trung Quốc sẽ phản ứng thế nào trước diễn biến này, vì tranh chấp về “đường lưỡi bò” tiếp tục cho thấy đây là một vấn đề ngoại giao nhạy cảm.

—

Đóng góp bởi Jolie Nguyễn Phạm