Những phong tục đón Giáng Sinh thú vị khắp năm châu

Với truyền thống lâu đời, hơn 2.000 năm và tầm ảnh hưởng sâu rộng của Thiên chúa giáo trên khắp thế giới, Giáng sinh hay lễ kỉ niệm ngày Chúa Giê-su ra đời từ lâu đã trở thành một sự kiện long trọng không chỉ đối với các tín đồ theo đạo này mà còn là một ngày lễ lớn ở hầu hết các quốc gia trên toàn thế giới. Bên cạnh việc đón mừng Chúa Giáng Sinh, đây cũng là dịp lễ hội gắn liền với việc kết thúc năm cũ để chào đón năm mới. Trên tinh thần đó, mỗi nơi, mỗi quốc gia với những nét văn hóa đặc sắc khác nhau sẽ có những cách thức đón Noel và năm mới rất thú vị và độc đáo riêng.

1. Israel

Giáng sinh ở quê hương Chúa Giêsu là một trải nghiệm kỳ diệu và ý nghĩa đối với những người theo đạo Thiên Chúa vì nơi đây ít bị thương mại hóa hơn so với phần lớn thế giới phương Tây. Lễ Giáng sinh ở Israel vô cùng ý nghĩa, vì đó là nơi gắn liền với Chúa Giêsu từ khi sinh ra cho đến lúc chết trên cây Thánh Giá.

Tại thành phố Bethlehem, các tín đồ và khách du lịch tấp nập đến viếng nhà thờ Chúa Giáng Sinh (The Church of Nativity), theo Kinh thánh thì đây là nơi Chúa Jesus được sinh ra. Ngôi thánh đường này được trang trí nhiều đèn, nến, hình ảnh Chúa Hài Đồng trang nghiêm khiến ai cũng cảm thấy không khí thiêng liêng và rất cung kính. Hầu hết những người theo đạo Kitô trên thế giới đều mong muốn ít nhất một lần trong đời được hành hương về đây để cảm nghiệm một không khí thiêng liêng mầu nhiệm như được thật sự chứng kiến Chúa Giáng sinh trong lúc này.

2. Phần Lan

Phần Lan được biết đến là quê hương của ông già Noel, nơi có ngôi làng Rovaniemi hay còn gọi là làng ông già Noel, nổi tiếng với rất nhiều hoạt động sôi nổi đón Giáng sinh và năm mới. Hàng năm, người dân Phần Lan bắt đầu chuẩn bị cho Giáng sinh từ cả tháng trước đó. Vào ngày Noel, hầu hết mọi người đều đến nhà thờ, sau đó đi thăm mộ những người thân trong gia đình để tưởng nhớ những người đã khuất. Đặc biệt, người dân Phần Lan có tục lệ đi tắm hơi trước khi ông già Noel ghé thăm với ý nghĩa làm sạch cơ thể, tâm trí và tạo sự bình an cho tâm hồn. Sau đó, họ sẽ cùng các thành viên trong gia đình quây quần bên bữa tối.
“Joulupukki”- ông già Noel Phần Lan, luôn ghé thăm mọi nhà bằng cửa chính thay vì chui qua ống khói như truyền thuyết ở nhiều nước. Theo truyền thống, trong dịp Giáng sinh này, người Phần Lan thường ăn giăm bông (ham) đút lò, thịt hầm rau củ, cá hồi hun khói, salad củ cải đường trộn, trứng cá và các món cá trích.

3. Ai Cập

Ai cập là quốc gia ở châu Phi nhưng có biên giới với Isreal- lãnh thổ sinh sống của người Do Thái hiện nay. Ai cập là đất nước có phần lớn dân số theo đạo Hồi. Quốc gia này chỉ có hơn 10 triệu người theo Kitô giáo, chiếm khoảng 10% dân số cả nước nhưng hơn 90% trong số đó theo đạo Chính thống Coptic. Chính vì vậy, lễ Giáng sinh ở Ai Cập được tổ chức vào ngày 7 tháng 1 thay vì 25.12 vì họ sử dụng lịch Julian chứ không phải lịch Gregorian như hầu hết các quốc gia theo đạo Thiên chúa giáo khác. Ngoài ra, còn có sự khác biệt rất lớn nữa giữa việc chuẩn bị mừng lễ Giáng Sinh của đạo Cơ đốc Chính Thống Coptic là họ ăn chay dài ngày trước lễ Giáng sinh. Theo đó, các con chiên phải tuân thủ một chế độ ăn thuần chay nghiêm ngặt trong 43 ngày trước lễ Giáng sinh, tức là bắt đầu Mùa Vọng từ ngày 25 tháng 11 đến ngày 6 tháng 1.
Sau hơn một tháng ăn chay, lễ Giáng sinh là một trong những phần được mong đợi nhất khi mọi người được thỏa thích ăn những món yêu thích từ thịt, trứng sữa và đạm động vật. Một trong những món ăn truyền thống phổ biến xuất hiện trong dịp này là ‘Fata’- món súp cừu ăn với bánh mì, cơm, tỏi và thịt cừu luộc.

Vào Ngày Giáng sinh của đạo Chính thống (ngày mùng 7), mọi người tụ họp để tổ chức tiệc tùng và lễ hội. Người ta thường mang theo ‘kahk’ (loại bánh quy ngọt đặc biệt) để làm quà tặng cho gia chủ. Ở Ai Cập- Ông già Noel được gọi là Baba Noël- nghĩa là người cha của Giáng sinh.

Mặc dù người theo Thiên chúa giáo không chiếm tỉ cao trong dân số Ai Cập, Giáng sinh vẫn được nhiều người đón nhận và tổ chức kỉ niệm như môt ngày lễ phi tôn giáo giống như tại nhiều người trên thế giới.

4. Australia

Châu Úc nằm ở bán cầu Nam, thời tiết hoàn toàn đối lập với bán cầu Bắc. Khi ở bán cầu Bắc là mùa đông lạnh lẽo thì ở châu Úc là mùa hè ấm áp. Ngược lại, khi châu Úc chìm trong băng giá vào tháng 6 thì ở bán cầu Bắc đang là mùa hè.

Giáng sinh tại Úc bắt đầu vào giữa mùa hè. Thật kì lạ khi đón Giáng sinh mà không thấy những hình ảnh quen thuộc đặc trưng như tuyết rơi, người người mặc áo ấm khi ra đường dù thỉnh thoảng người ta vẫn nghe văng vẳng bài hát “Đêm đông lạnh lẽo Chúa sinh ra đời…” ở đâu đó. Thay vào đó, hình ảnh quen thuộc bạn có thể nhìn thấy dịp này là các gia đình đi xuống biển để tìm cảm giác mát mẻ sảng khoái giữa mùa hè nóng nực vào chiều Giáng sinh.

Tại Australia, hình ảnh quảng bá cho Giáng sinh gắn liền với những chú chuột túi kéo xe chở ông già Noel thay cho những chú tuần lộc như ở Bắc  Âu. Điều này có lẽ xuất phát từ bài hát “Six White Boomers” (6 chú chuột túi trắng) mà người Australia thường hát trong dịp này. Bài hát kể về việc thời tiết nắng nóng ở Australia trong Giáng sinh khiến các chú tuần lộc cần được nghỉ ngơi để các chú chuột túi thay mình làm nhiệm vụ kéo xe.
Thêm vào đó, một trong những sự kiện nổi bật không thể thiếu trong những ngày này là “Đêm đốt nến hát Thánh Ca mùa Giáng sinh” (Carols By Candlelight). Hàng ngàn người tụ tập cùng hát vang những bài Thánh Ca với ngọn nến trong tay, truyền đi thông điệp “hòa bình trên khắp trái đất và niềm vui đến mọi nhà.”

Cũng bởi Giáng sinh rơi vào mùa hè nên thay vì đồ ăn nóng, những món ăn đặc trưng Giáng sinh của Australia thường là thịt nguội, salad và hải sản. Những môn thể thao như cricket hay bơi lội cũng là hoạt động được lựa chọn bởi nhiều người trong dịp nghỉ lễ này.[1]

5. Ấn Độ

Ấn độ là cái nôi của đạo Phật và Ấn Độ Giáo (đạo Hindu). Đạo Kitô chỉ là thiểu số với 2,3% dân số của đất nước hơn 1 tỷ dân này. Do vậy, Giáng sinh là một lễ hội khá nhỏ ở Ấn Độ.

Người theo đạo Kitô giáo sống tập trung nhiều nhất ở Mumbai, họ thường đi bộ đến tham dự thánh lễ Vọng Giáng sinh vào đêm 24/12. Đây là thánh lễ rất quan trọng đối với những người theo đạo Thiên Chúa ở Ấn Độ. Sau đó những gia đình công giáo ở đây quây quần bên nhau cùng ăn một bữa tiệc lớn gồm các món ngon truyền thống khác nhau. Tất nhiên, cà ri- món ăn nổi tiếng nhất của Ấn Độ là món không thể thiếu trên bàn ăn của hầu hết các gia đình đón Giáng sinh.
Các nhà thờ ở Ấn Độ được trang trí bằng hoa Trạng Nguyên và nến để phục vụ Thánh lễ lúc nửa đêm. Hơn thế nữa, các gia đình Kitô giáo ở Ấn Độ thay vì trang trí cây thông Noel như phần lớn các quốc gia khác, thì họ lại trưng bày các loại cây như xoài, chuối. hoặc bất cứ loại cây nào họ thấy phù hợp. Thậm chí họ còn lấy lá xoài để trang trí khắp nhà cửa.

6. Ở Ethiopia: Ethiopia là một trong những quốc gia lâu đời nhất ở châu Phi, lễ Giáng sinh ở đây còn được gọi là Ganna hoặc Genna, vào ngày 7 tháng 1 theo Lịch Chính Thống Ethiopia. Thánh lễ thường bắt đầu với một cuộc rước nến đặc biệt, trong đó những người tham gia đeo một chiếc khăn choàng trắng mỏng gọi là Netela và rước quanh nhà thờ ba lần trước khi nghi lễ bắt đầu. Hôm trước lễ Giáng Sinh (Ganna), các tín hữu nhịn ăn cả ngày, đến lúc bình minh họ đều mặc bộ quần áo Shamma truyền thống màu trắng tô diểm bởi các sợi sọc màu rực rỡ ở các đầu. Mọi người đi lễ sớm vào lúc bốn giờ sáng trong trang phục Shamma chỉnh tề được đeo chéo, giống một chiếc áo dài từ trên vai xuống dưới.

Các món ăn được thưởng thức trong mùa Giáng sinh tất yếu phải có món Wat. Đây là một món hầm đặc, cay làm từ thịt bò, thịt cừu hoặc thịt gà, rau và đôi khi là cả trứng nấu chung, Wat thường được dùng trên đĩa, ăn kèm với injera- một loại bánh mì dẹt truyền thống. Khi ăn người ta sẽ xé nhỏ injera làm thành chiếc thìa xúc từng miếng hầm Wat cho vào miệng, thưởng thức hương vị béo ngậy của thịt quện với rau củ nhừ tơi và bánh mì bùi bùi. Quả là không bõ công chờ đợi sau những tháng ngày ăn chay trường mệt mỏi.

7. Hàn Quốc:
Giáng sinh là một ngày nghỉ lễ chính thức ở Hàn Quốc nhưng người Hàn Quốc dường như lại không quá mặn mà với việc chào đón ngày này tại gia đình. Chính vì thế, bạn sẽ hiếm khi thấy các người Hàn Quốc có các hoạt động kỉ niệm, trở về quê đoàn tụ người thân hay mở tiệc cùng bạn bè như trong dịp lễ năm mới âm lịch hay trung thu. Trên thực tế, Giáng sinh có xu hướng được xem là ngày của các đôi tình nhân nhiều hơn[2]. Trong ngày này, các cặp đôi thường dành thời gian bên nhau hẹn hò ăn uống, đi chơi công viên hay đơn giản là cùng xem những bộ phim lãng mạn, nghe những bài hát K-pop về Giáng sinh.

Chính vì không kỉ niệm Giáng sinh, ở Hàn Quốc sẽ rất khó để bạn tìm được các món ăn và đồ uống đặc trưng Giáng sinh của các nước phương Tây như gà tây, thức uống trứng sữa- eggnog. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể khám phá ẩm thực mùa đông rất đa dạng và đặc sắc của Hàn Quốc như đồ nướng Hàn, canh bánh gạo ddeokguk, canh kim chi hầm thịt Kimchi-Jjigae, v.v…

Tuy nhiên, Giáng sinh là một ngày lễ đã được thương mại hóa trên toàn thế giới kể cả ở Hàn Quốc. Vì vậy, vào những ngày này, trên đường phố lớn, tại các cửa hàng, quán ăn, công viên, các khu trung tâm thương mại ở xứ sở kim chi, không khí chào đón Giáng sinh vẫn rất nhộn nhịp. Từ cuối tháng 11, bạn đã nhìn thấy các con phố sầm uất như Apgujeong Rodeo hay các khu mua sắm như Myeongdong, Dongdaemun và Gangnam được trang hoàng với rất nhiều đèn màu, cây thông Noel và các hình ảnh đặc trưng Giáng sinh vô cùng rực rỡ. Nếu vẫn muốn tìm cho mình các món ăn Giáng sinh truyền thống của phương tây, khu Iteawon ở thủ đô Seoul là địa điểm thích hợp bạn nên tìm đến. Nếu đã từng xem bộ phim Itaewon Class, hẳn bạn sẽ nhận ra đây là khu vực nổi tiếng tập trung nhiều khách du lịch và người nước ngoài sống và làm việc tại Hàn Quốc. Bởi vậy mà mọi hoạt động mang tính quốc tế kể các các lễ hội như Giáng sinh, món ăn quốc tế phổ biến cũng được tìm thấy dễ dàng hơn ở đây.

8. Argentina:

Argentina quê hương của Đức Giáo Hoàng Francisco. Quốc gia này có hơn 90% là đạo Công giáo Roma. Nochebuena nghĩa là đêm Giáng sinh, pháo hoa được bắn lên rợp trời ở khắp nơi trên đất nước Argentina tạo nên khung cảnh rực rỡ đầy huyền diệu. Một truyền thống đón Giáng sinh phổ biến khác của người Argentina diễn ra vào đêm Vọng Giáng sinh là thả ‘globos’, những đèn lồng bằng giấy với những ngọn nến nhỏ được thắp sáng  tạo ra một bầu trời đêm tuyệt đẹp. Các tín hữu thả globos vào bầu trời đêm cho chúng bay lơ lửng và tỏa sáng như là những ngôi sao trên bầu trời cũng chúc mừng Đấng Cứu Thế Giáng Sinh. Tương tự như những mặt hàng trong dịp Noel của các nền văn hóa khác, những globos (bóng bay giấy) cùng nến cũng được bày bán khắp các cửa hàng trước đó để mọi người dân và du khách cũng được tham gia vào sự kiện thả đèn lồng globos rất đặc biệt và ấn tượng này lên trời.

Một phong tục khá thú vị của người Argentina là trẻ em thườngđể giày bên ngoài cửa trướcngôi nhà của mình trong đêm Giáng Sinh để được lấp đầy với những món quà.

9. Áo

Theo truyền thuyết, vào đêm ngày 5 tháng 12 Krampus- một nhân vật thần thoại với hình dáng nửa quỷ nửa dê sẽ đến thăm từng nhà. Tuy nhiên thay vì tặng trẻ ngoan quà và kẹo như ông già Noel, Krampus sẽ đánh những đứa trẻ hư bằng gậy. Hắn thậm chí sẽ nhốt chúng vào bao tảivà kéo đi.. Ngày nay, ở Áo và một số nước châu Âu, truyền thuyết này được mô phỏng trong các cuộc diễu hành Krampuslauf. Trong dịp ngày người hóa trang thành Krampusthường đeo mặt nạ chạm khắc bằng gỗ,  chuông, dây chuyền và mặc trang phục được thiết kế công phu để diễu hành qua các đường phố. Đây là một trong những lễ hội độc đáo có một không hai ở châu Âu. Theo đúng nghi thức của lễ hội này nhiều ngườiđóng giả Krampussẽ dọa những đứa trẻ bằng cách quất vào chân, ăn trộm mũ hay phát cho người lớn rượu trái cây. Lễ hội này thu hút rất nhiều người tham gia hàng năm vào mỗi dịp Giáng sinh.

Phong Đoàn và TechBiz team tổng hợp

[1] https://www.littlepassports.com/blog/world-holidays/australia-christmas-tradition/

[2] https://www.90daykorean.com/christmas-in-korea-what-is-it-like/

Nguồn: Why Christmas, Goodhousekeeing, 90daykorean, littlepassports