Metaverse có phải tương lai của internet?

Sau phát biểu của Mark Zuckerberg về việc sẽ định hướng Facebook từ một “Social Media company” (công ty mạng truyền thông xã hội) trở thành “Metaverse company” (Công ty Vũ trụ ảo), cùng với việc công ty Epic Games gọi vốn thành công 1 tỉ đô la Mỹ với tham vọng đưa tựa game này trở thành Vũ trụ ảo Metaverse và Microsoft cũng nhảy vào thị trường này với dự án Microsoft Mesh, thì hiện tại Metaverse đã trở thành một từ khóa rất hot và được rất nhiều người quan tâm.

1. Metaverse là gì?

Metaverse là một thế giới ảo được tạo nên từ mạng Internet và các công cụ hỗ trợ thực tế ảo và thực tế ảo tăng cường (VR, AR), nhằm giúp người dùng có được những trải nghiệm chân thật nhất.

Tính năng

• Tích hợp tính năng của các dịch vụ web, hoạt động giống như ngoài đời thực
• Đồ họa 3D
• Mỗi người có một avatar đại diện riêng
• Phương thức tương tác đa dạng
• Người dùng tự tạo vật phẩm, không gian ảo riêng
• Kết nối với nền kinh tế bên ngoài để kiếm lời từ vật phẩm ảo
• Sử dụng những bộ kính AR, VR

Các yếu tố tạo nên một Metaverse hoàn chỉnh:

• Yếu tố nền tảng:  Mạng Internet. Đây là cơ sở để xây dựng lên Vũ trụ ảo và khiến người dùng có thể tham gia và sử dụng nó.
• Cơ sở hạ tầng: các linh kiện phần cứng, công nghệ (Blockchain, Trí tuệ nhân tạo, Big Data (tập dữ liệu lớn),…).
• Nội dung: những trò chơi, ứng dụng cho trải nghiệm sống động nhất.
• Không gian Vũ trụ ảo thực thụ: không gian sống động mang đến trải nghiệm như thế giới thực, cho phép người dùng sáng tạo không giới hạn và có hệ thống kinh tế riêng vận hành bởi người dùng và phục vụ chính người dùng.

Một số Trò chơi được xây dựng theo mô hình Metaverse nổi bật:

– Minecraft: cho phép khai thác tài nguyên chế tác công cụ, xây dựng công trình và tạo ra thế giới riêng của mình, tương tác với người chơi khác.

– Roblox: sáng tạo dựa trên công cụ được cung cấp. Có hỗ trợ trải nghiệm với công nghệ thực tế ảo (VR), lưu trữ dữ liệu trên Đám mây (Cloud), đặc biệt có cung cấp một hệ thống các động lực thúc đẩy giúp kiếm tiền bằng việc chơi game cho người chơi.

– Trong thị trường Tiền số có Decentraland, The Sandbox, và rất nhiều dự án khác cho phép người chơi tạo ra những thế giới của riêng mình, sở hữu tài sản thông qua NFT, trao đổi buôn bán qua các marketplace là các nền tảng thương mại trực tuyến dành cho việc buôn bán và trao đổi các vật phẩm trong game,…

Một số hạn chế

• Trải nghiệm chưa chân thực do công nghệ thực tế ảo- VR, và thực tế ảo tăng cương- AR vẫn còn nhiều hạn chế
• Gần như không có khả năng tương tác đối với các tựa game không được xây dựng trên nền tảng blockchain (tài sản trong game này không thể chuyển qua game khác và gần như không thể tương tác với tài sản thật). Đối với các trò chơi xây dựng trên nền tảng blockchain thì khả năng tương tác hạn chế.
• Không gian còn giới hạn đối với khả năng sáng tạo của con người.

2. Tại sao xu thế Metaverse lại trở nên phổ biến?

Metaverse cho phép trải nghiệm và khám phá không giới hạn trong lúc chờ công nghệ phát triển để trải nghiệm thực tế. Điển hình như trải nghiệm vũ trụ sử dụng công cụ thực tế ảo hay khách hàng thử đồ ở chế độ 3D trước khi quyết định mua. Kiến trúc sư cũng có thể giám sát công trình thông qua Metaverse dù đang ở bất cứ đâu.

Trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 thì Metaverse là một nơi lý tưởng để tương tác qua lại với nhau một cách chân thực nhất.

3. Tiềm năng đến từ Metaverse

Metaverse lớn như thế nào?

Ngành công nghiệp phần cứng (chip, linh kiện điện tử, các thiết bị thực tế ảo tăng cường,…) hiện có giá trị khoảng 862 tỉ đô la Mỹ với tốc độ tăng trưởng hàng năm lên tới 9.4%. Ngành công nghiệp nội dung (hỗ trợ trải nghiệm Metaverse: game, mạng xã hội hoặc nền tảng chia sẻ), đặc biệt là ngành công nghiệp gaming hiện đang có giá trị khoảng 170 tỉ đô la Mỹ.

Facebook đổi tên thành Meta hướng tới xây dựng Metaverse

Trong thời gian gần đây, ông chủ của Facebook đã đổi tên công ty thành Meta cho thấy quyết tâm phát triển Metaverse. Facebook cũng đang đầu tư cơ sở hạ tầng cho Metaverse, cụ thể là tai nghe Oculus VR, một thiết bị cho phép mọi người xuất hiện trong không gian ảo dưới dạng avatar toàn thân hay hiện diện ở bất kỳ nơi nào dưới dạng hình chiếu 3D.

4. Tại sao Blockchain là nơi lý tưởng để phát triển Metaverse?

Blockchain là chìa khoá cho một “vũ trụ ảo” đúng nghĩa

Nội dung là hình thái gần nhất với Metaverse được đóng góp lớn nhất bởi những tên tuổi lớn như Google, Facebook, Netflix hoặc mảng Trò chơi điện tử như Playstation, Fortnite, Unity, v.v… Tuy nhiên các nền tảng này gần như không tương tác với nhau, tài sản không mang lại giá trị đời thực, tính cá nhân hoá & tính sở hữu không được đề cao.

Các vấn đề trên có thể giải quyết bởi công nghệ Blockchain nhờ các đặc điểm sau:

• Khả năng phát triển lên quy mô lớn hơn
• Khả năng tương tác:  Tài sản có thể dịch chuyển qua lại
• Tính sử hữu: Các vật phẩm NFTs được tạo trong Metaverse là các tài sản độc nhất và không thể thay thế
• Tính bảo mật

Mảnh ghép cần thiết cho sự phát triển của Metaverse trong thị trường tiền số

Lớp nền tảng là Blockchain: các Blockchain cho khả năng mở rộng cao, được thiết kế với các khái niệm internet trên blockchain và có khả năng lưu trữ cao

Lớp tiếp theo là các Ứng dụng phi tập trung (Dapps) được xây dựng trên nền tảng của các Blockchain: Trị trường NFT, các Ứng dụng phi tập trung xây dựng theo hướng trò chơi Metaverse, các nền tảng tài chính phi tập trung.

Cuối cùng là cầu nối liên kết chéo Cross-chain liên kết các hệ sinh thái Metaverse: Khả năng sáng tạo, mở rộng và tương tác sẽ được đẩy lên tới mức tuyệt đối.

Hiện tại Metaverse trên Crypto chưa thực sự phát triển bởi các lý do sau:

• Nền tảng chưa phát triển hoàn chỉnh. Hiện tại hệ sinh thái lớn nhất là Ethereum, tuy nhiên tốc độ giao dịch, khả năng mở rộng còn hạn chế
• Các Blockchain mới chỉ thực hiện những bước đầu trong việc tạo nên một hệ sinh thái
• Các Dapps Gaming thuần Metaverse vẫn chưa thể cho những trải nghiệm tối ưu
• Công nghệ liên kết chéo Cross-chain chưa hoàn chỉnh, bảo mật thấp

5. Dự phóng về trào lưu Metaverse

Sự phát triển của công nghệ cũng như các tác động của dịch bệnh đã khiến khái niệm với tuổi đời lên tới gần 30 năm trở thành chủ đề nóng trong thời gian gần đây. Tuy nhiên, hiện tại đây vẫn còn là một khái niệm khá mới và cần thêm thời gian cũng như các cơ sở hạ tầng để thực sự bùng nổ trong tương lai.