Giải thích đơn giản nhất các thuật ngữ trong thế giới tiền điện tử

Tiền điện tử và công nghệ chuỗi khối đã gây bão trên toàn thế giới trong những năm gần đây. Công nghệ tiên tiến này đã mang theo một ngôn ngữ hoàn toàn mới về các thuật ngữ có thể gây nhầm lẫn cho những người mới làm quen với tiền điện tử. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giải thích một cách dễ hiểu, đơn giản nhất về các thuật ngữ phổ biến nhất trong thế giới tiền điện tử.

1. Altcoin, Bitcoin, Fiat, Stablecoin:
Altcoin là viết tắt của “alternative coin” nghĩa đồng xu thay thế, một thuật ngữ dùng để chỉ bất kỳ loại tiền điện tử nào khác ngoài Bitcoin. Altcoin về cơ bản là các loại tiền kỹ thuật số được phát triển sau Bitcoin. Chúng có thể khác với Bitcoin về mục đích, công nghệ, tính năng hoặc các khía cạnh khác. Ví dụ về các altcoin phổ biến bao gồm Ethereum, Cardano, Near, Ripple, BNB, Matic và Dogecoin.
Bitcoin là loại tiền điện tử đầu tiên và phổ biến nhất, được tạo ra vào năm 2009 bởi một người hoặc một nhóm không xác định sử dụng bút danh Satoshi Nakamoto. Bitcoin hoạt động trên mạng chuỗi khối phi tập trung, cho phép người dùng gửi và nhận tiền mà không cần đến các trung gian như ngân hàng.
Fiat là một thuật ngữ dùng để chỉ các loại tiền tệ truyền thống, hay còn gọi là tiền pháp định, do chính phủ phát hành, chẳng hạn như đô la Mỹ, euro hoặc yên Nhật. Tiền Fiat không được hỗ trợ bởi bất kỳ hàng hóa vật chất nào, mà bởi sự tin tưởng vào chính phủ phát hành chúng.
Stablecoin là một loại tiền điện tử được thiết kế để có giá trị ổn định so với một tài sản hoặc tiền tệ cụ thể, chẳng hạn như đô la Mỹ hoặc vàng. Mục đích của stablecoin là giảm tính biến động phổ biến ở các loại tiền điện tử khác, khiến chúng phù hợp hơn cho các giao dịch và như một kho lưu trữ giá trị. Ví dụ của Stablecoin phổ biến hiện nay có thể kể đến như USDT, BUSD. 

2. Airdrop: Airdrop là một kỹ thuật tiếp thị được các dự án tiền điện tử sử dụng để phân phối mã thông báo (token) hoặc tiền điện tử miễn phí cho người dùng hiện tại hoặc tiềm năng. Airdrop thường được sử dụng như một cách để nâng cao nhận thức về một dự án mới hoặc khuyến khích người dùng tham gia vào hệ sinh thái của dự án.

3. Bear & Bull Market: Bear market hay Thị trường giá xuống và Bull market hay Thị trường giá lên là những thuật ngữ được sử dụng để mô tả trạng thái của thị trường tài chính. Thị trường giá xuống đề cập đến một thị trường đang trải qua một thời kỳ giá giảm kéo dài, trong khi Thị trường giá lên đề cập đến một thị trường đang trải qua một thời kỳ giá tăng kéo dài.

4. Blockchain: Blockchain hay Chuỗi khối là một công nghệ sổ cái phân tán được sử dụng để ghi lại và xác minh các giao dịch trên mạng phi tập trung. Mỗi khối trên chuỗi chứa một bản ghi của nhiều giao dịch và sau khi một khối được thêm vào chuỗi, nó không thể bị thay đổi nếu không có sự đồng thuận từ mạng.

5. Cryptography: Mật mã học là khoa học về bảo mật thông tin liên lạc thông qua việc sử dụng các thuật toán toán học. Trong bối cảnh tiền điện tử, mật mã được sử dụng để bảo mật và xác minh các giao dịch trên mạng chuỗi khối.

6. dApp: Một dApp, hay còn gọi là Ứng dụng phi tập trung, là một ứng dụng hoạt động trên mạng phi tập trung, chẳng hạn như chuỗi khối. dApps có thể được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau, bao gồm chơi game, tài chính và mạng xã hội.

7. Decentralization: Decentralization nghĩa là sự phân cấp, phi tập trung, đề cập đến việc phân phối quyền lực và ra quyết định trên một mạng lưới các nút, thay vì có một cơ quan trung ương. Trong bối cảnh tiền điện tử, phi tập trung đề cập đến việc không có cơ quan trung ương hoặc trung gian trong việc chuyển tiền.

8. DeFi: DeFi, hay tài chính phi tập trung, đề cập đến một hệ thống tài chính được xây dựng trên mạng chuỗi khối, cho phép tạo ra các công cụ tài chính phi tập trung như cho vay, mượn và giao dịch.

9. Dump & Pump: Dump và pump là các thuật ngữ được sử dụng để mô tả việc một nhóm nhà đầu tư thao túng giá tiền điện tử. Dump đề cập đến việc bán một số lượng lớn coin, khiến giá giảm xuống, trong khi Pump đề cập đến việc mua số lượng lớn coin, khiến giá tăng.

10. Farming: Farming nghĩa đen là Canh tác, còn được gọi là canh tác năng suất, là một quá trình kiếm phần thưởng bằng cách cung cấp tính thanh khoản cho một sàn giao dịch phi tập trung (DEX) hoặc giao thức DeFi khác.

11. FOMO: FOMO- Fear Of Missing Out, nghĩa là Sợ bị bỏ lỡ, là một thuật ngữ được sử dụng để mô tả cảm giác lo lắng đến mức hấp tấp quyết định, phát sinh khi ai đó tin rằng họ có thể bỏ lỡ cơ hội kiếm lợi từ một khoản đầu tư.

12. FUD: FUD viết tắt của Fear, Uncertainty và Doubt hay Sợ hãi, Không chắc chắn và Nghi ngờ, là một thuật ngữ được sử dụng để mô tả thông tin tiêu cực hoặc tin đồn lan truyền trong cộng đồng tiền điện tử nhằm tạo ra sự sợ hãi hoặc nghi ngờ về một dự án hoặc tiền điện tử cụ thể.

13.  HODL: HOLD hay “Hold On for Dear Life,” là một thuật ngữ được sử dụng trong cộng đồng tiền điện tử để mô tả hành động nắm giữ tiền điện tử trong một thời gian dài, thay vì bán nó đi trước những biến động của thị trường.

14. Mining: Khai thác là quá trình xác minh các giao dịch trên mạng chuỗi khối và thêm chúng vào chuỗi khối. Những người khai thác sử dụng phần cứng và phần mềm chuyên dụng để cạnh tranh để có cơ hội thêm khối tiếp theo vào chuỗi và kiếm phần thưởng dưới dạng tiền điện tử.

15. NFT: NFT, hoặc mã thông báo không thể thay thế, là một loại tài sản kỹ thuật số duy nhất và không thể đổi lấy thứ khác có giá trị tương đương. NFT thường được sử dụng để đại diện cho tác phẩm nghệ thuật kỹ thuật số, đồ sưu tầm hoặc các mặt hàng kỹ thuật số độc đáo khác.

16. Node: Node có nghĩa đen là Nút, đề cập đến một máy tính hoặc thiết bị được kết nối với mạng chuỗi khối và giúp duy trì tính toàn vẹn và bảo mật của mạng bằng cách xác minh các giao dịch và khối. Các nút có thể được chia thành các loại khác nhau như nút đầy đủ, nút nhẹ và nút khai thác, tùy thuộc vào mức độ tham gia và tài nguyên cần thiết để vận hành chúng.

17. Private Key & Public Key: Private key và Public key là hai khóa mật mã được sử dụng để bảo mật các giao dịch trên mạng chuỗi khối. Private Key hay Khóa riêng được sử dụng để ký các giao dịch, trong khi Public Key hay khóa chung được sử dụng để xác minh chữ ký và đảm bảo rằng giao dịch được ủy quyền bởi chủ sở hữu khóa riêng.

18. Proof of Stake: Proof of Stake là một thuật toán đồng thuận được một số mạng chuỗi khối sử dụng để xác minh các giao dịch và thêm chúng vào chuỗi khối. Trong Proof of Stake, những người xác thực được chọn dựa trên lượng tiền điện tử mà họ nắm giữ và được khuyến khích hành động trung thực thông qua khả năng kiếm được phần thưởng.

19. Proof of Work: Proof of Work cũng là một thuật toán đồng thuận được một số mạng chuỗi khối sử dụng để xác minh các giao dịch và thêm chúng vào chuỗi khối. Tuy nhiên, trong Proof of Work, những người khai thác cạnh tranh để giải một câu đố mật mã nhằm thêm khối tiếp theo vào chuỗi và kiếm phần thưởng.

20. Shark & Whale: Trong thế giới tiền điện tử, Shark hay “cá mập” và Whale hay “cá voi” đề cập đến hai loại nhà đầu tư khác nhau dựa trên lượng tiền điện tử mà họ nắm giữ.
“Cá mập” là nhà đầu tư nắm giữ một lượng tiền điện tử tương đối lớn, nhưng không đủ để gây ảnh hưởng đáng kể đến thị trường. Họ có thể thực hiện các giao dịch hoặc đầu tư lớn, nhưng hành động của họ thường không có tác động đáng kể đến thị trường chung.
Mặt khác, “Cá voi” là một nhà đầu tư nắm giữ một lượng tiền điện tử cực lớn, đủ để có khả năng gây ảnh hưởng đến thị trường bằng các hành động của họ. Các giao dịch hoặc khoản đầu tư của họ có thể có tác động đáng kể đến giá thị trường của một loại tiền điện tử cụ thể, vì họ có khả năng tài chính để mua hoặc bán số lượng lớn tiền điện tử đó.

21. Satoshi: Satoshi là đơn vị nhỏ nhất của Bitcoin, được đặt theo tên của người tạo ra nó là Satoshi Nakamoto. Một Satoshi bằng một phần trăm triệu Bitcoin (0,00000001 BTC). Nó thường được sử dụng để biểu thị giá của Bitcoin hoặc các loại tiền điện tử khác ở mệnh giá nhỏ hơn, vì giá của một Bitcoin đầy đủ có thể rất cao. Ví dụ: nếu giá Bitcoin là 50.000 USD, thì một Satoshi sẽ có giá trị 0,0005 USD. Thuật ngữ Satoshi cũng đã được sử dụng để chỉ các loại tiền điện tử khác, như một cách biểu thị đơn vị nhỏ nhất của loại tiền cụ thể đó.

22.  Smart Contract:  Smart Contract hay Hợp đồng thông minh là một hợp đồng tự thực hiện được lập trình để tự động thực hiện các điều khoản của thỏa thuận khi các điều kiện nhất định được đáp ứng. Hợp đồng thông minh thường được sử dụng trong các hệ thống dựa trên chuỗi khối để tạo thuận lợi cho các giao dịch và thực thi các quy tắc.

23. Staking: Staking có nghĩa là Đặt cược, là một quá trình giữ tiền điện tử trong ví hoặc tài khoản được chỉ định khác để kiếm phần thưởng và tham gia quản trị mạng chuỗi khối.

24. Swap: Swap hay Hoán đổi là một giao dịch trong đó hai bên trao đổi một loại tiền điện tử này lấy một loại tiền điện tử khác theo tỷ giá hối đoái đã thỏa thuận.

25. Token: Mã thông báo là tài sản kỹ thuật số đại diện cho thứ gì đó có giá trị, chẳng hạn như tiền tệ, hàng hóa hoặc tài sản. Mã thông báo thường được sử dụng trong các hệ thống dựa trên chuỗi khối để tạo thuận lợi cho các giao dịch và thể hiện quyền sở hữu hoặc các quyền khác.

26. Tokenomics và Tokenomy:
Tokenomics là nghiên cứu về tính kinh tế của một loại tiền điện tử hoặc mã thông báo cụ thể, hay còn gọi là kinh tế học tiền điện tử bao gồm các yếu tố như cung, cầu, lưu thông và giới hạn thị trường. Nói đơn giản Tokenomics là nghiên cứu về các tham số xác định các đặc điểm của một loại tiền điện tử hoặc mã thông báo mật mã để tạo ra giá trị kinh tế.

Tokenomy là một thuật ngữ đề cập đến nền kinh tế xoay quanh một mã thông báo hoặc tiền điện tử cụ thể. Nó liên quan đến việc tạo, phân phối và lưu thông mã thông báo như một phương tiện trao đổi giá trị trong một hệ sinh thái hoặc nền tảng cụ thể. Nói một cách đơn giản hơn, Tokenomy là một thị trường tài sản kỹ thuật số nơi người dùng có thể khám phá các khả năng và truy cập các ứng dụng của tiền điện tử và mã thông báo chuỗi khối.

27. Wallet: Ví là một thiết bị phần mềm hoặc phần cứng được sử dụng để lưu trữ tiền điện tử. Ví có thể được sử dụng để gửi và nhận tiền điện tử, xem lịch sử giao dịch và quản lý khóa cá nhân.

28. Web3: Web3 được quảng cáo là bước phát triển tiếp theo của Internet, có tính mở và an toàn, được xây dựng trên công nghệ chuỗi khối. Nó nhằm mục đích tạo ra một mạng internet phi tập trung và dân chủ hơn, cho phép các cá nhân kiểm soát tốt hơn dữ liệu và các tương tác trực tuyến của họ.
Các công nghệ Web3 cho phép các cá nhân tương tác với nhau, chia sẻ thông tin và thực hiện các giao dịch trực tiếp mà không cần dựa vào trung gian hoặc một cơ quan tập trung nào.

Thế giới tiền điện tử và công nghệ chuỗi khối không ngừng phát triển và các thuật ngữ mới cũng vì thế liên tục được giới thiệu. Hiểu được các khái niệm này là điều cần thiết cho bất kỳ ai quan tâm đến việc đầu tư hoặc làm việc trong lĩnh vực tiền điện tử. Các thuật ngữ được liệt kê ở trên là một số thuật ngữ phổ biến nhất, được sử dụng thường xuyên trong thế giới tiền điện tử. Việc hiểu rõ về chúng sẽ giúp bạn có nền tảng vững chắc để hoạt động thuận lợi trong lĩnh vực này.